Maliyet muhasebesi, üretilen ürün ve hizmetlerin maliyetini oluşturan tüm kalemlerin hesaplanmasıdır. Bu muhasebe yöntemi ile maliyet türleri, oluşan yerler, ilgili olan tüm mamuller ve hizmetler belirlenir ve izlenmesi amacıyla bir hesap kaydı oluşturulur. Maliyet muhasebesinin temel amacı işleri kolaylaştırmaktır. Bu amaçları şu şekilde listelememiz de mümkün olacaktır:
- Ürün ve hizmet üreten tüm işletmelerde, üretilen mamul ve hizmetlerin maliyetini hesaplamak.
- Planlama ve kontrol yapmak.
- İşletme yönetiminin belirli konularda maddi hususlar da göz önünde bulundurularak karar vermesini basit bir hale getirmek.
- Mamullerin maliyetlerini saptamak
- Maliyetlerin kontrol edilmesini sağlamak
MALİYET MUHASEBESİ KAVRAMLARI NELERDİR?
Maliyet muhasebesi geniş bir kavramdır ve içerisinde de birçok farklı tanım bulunmaktadır. Maliyet muhasebesi hakkında çalışma yürütebilmek için öncelikle bu tanımları detaylı bir biçimde öğrenmek gerekmektedir. Biz de bu yazımızda sizlere maliyet muhasebesi kavramlarından bahsedeceğiz:
Gider : Bir işletmenin belirli bir dönemde mamul ve hizmet üretmesi sırasında işletmelerin varlıklarında meydana gelen azalmalardır. Kısaca hasılat elde etme amacıyla işletmenin varlıklarının harcanması olarak da tanımlanabilmektedir.
Direkt Gider : Belirli bir mal veya hizmetin üretim maliyetinde doğrudan kullanılan giderlerdir.
Sabit Gider : Elektrik, su ya da gaz gibi harcamalar sabit giderlerdir. Bu harcamalar belirli dönemlerde sürekli bir biçimde oluşmaktadır.
Değişken Giderler : Firmanın faaliyet hacmine bağlı olarak azalan yahut artan giderlere verilen isimdir.
Zarar : Belirli bir dönem içerisinde işletmenin varlığında olağan dışı nedenlerden ötürü oluşan azalmalardır. Mesela yangın ya da deprem gibi doğal afetler sonucunda yaşanan hasar zararı tanımlayabilmektedir. Zarar için amaçsız bir biçimde tüketilen varlıkların maliyet gibi bir tanım da getirilebilmektedir.
Tükenmiş maliyetler : İşletmenin varlığı olma niteliğinde olan fakat artık bu niteliği kaybeden tutarlara tükenmiş maliyetler adı verilmektedir.
Hasılat : Bir ürün ya da hizmetin satışı sonucunda elde edilen nakit ya da nakit benzeri tutara hasılat adı verilmektedir.
Harcama : Bir ürün ya da hizmeti satın alırken yapılan ödeme ya da ödeme benzeri tutardır.