Hem işçi hem de işveren için çok önemli bir belge niteliği taşıyan bordro kısaca, işçinin tüm kazancını ve kesintilerini gösterir. İşçinin herhangi bir durumda kanıt niteliğinde mahkemeye sunabileceği bordrolar aynı zamanda işveren için de çok önemlidir; çünkü işçi ile yaşadığı herhangi olumsuz durumda her ay düzenlediği bordro ile aksini ispat edebilir.
Şimdi, bordro nedir daha detaylı bakalım.
İşçiler işyerlerinden her ay belirli miktarlarda kazanç sağlar; çünkü belirlenen çalışma saatleri içerisinde işyerine fayda sağlamıştır. Bu kazançlar arasında ücret, mesai ücreti, prim, tazminat, ikramiye ve yan haklar gibi kazançları sayabiliriz. Bordo elbette sadece işçinin bu kazançlarını göstermez aynı zamanda işverenin ve işçinin bu kazançlar üzerindeki kesintileri de gösterir. İşçinin şirkete herhangi bir borcu var ise ücret bordrosunda görüntülenir. Üstelik herhangi mesai yapılırsa da yine bordro üzerinde detaylarını görmeniz mümkün. Vergi kesintileri de bordro üzerinde detaylı bir şekilde belirtilir.
Bordro ne kadar detaylı düzenlenirse, her iki taraf için de o kadar faydalı olur.
İşveren her ay yeniden bordro düzenler ve işçinin tüm kazanç ve kesintilerini bordro üzerinde gösterir. Bu belgeyi işçi imzalamak zorundadır. Hatta bir kopyası işveren de bir diğer kopyası da işçide kalır.
Bordro neden bu kadar önemlidir?
İşçinin çalıştığı işyerinde hak ettiği tüm kazançları ve işverene olan tüm kesintilerini detaylı gösterdiği için bordro önemlidir. Çünkü işçi ve işveren arasında yaşanabilecek anlaşmazlıklarda bu bordrolar davalarda delil olarak kullanılmaktadır. Bu sebeple hem işveren hem de işçi bordroları çok detaylı incelemelidir. Hatta herhangi bir yanlışlık olduğunu işçi düşünüyorsa bordroya imza atmamalıdır.
Kaç çeşit bordro vardır?
Maaş bordrosu ve ücret bordrosu olmak üzere iki adet türü vardır.
Maaş bordrosu: Emekli Sandığına tabi memurlar için peşin ödenen paraları gösteren bordrolara denir.
Ücret bordrosu: İşveren tarafından her ay işçiye ödenen tüm paraları gösteren bordrolara denir.
Peki, maaş bordrosunda hangi bilgiler yer alır?
Maaş bordosu bir işçinin o ayki tüm kesintileri ve kazançlarını belgeleyen tek kanıt olduğunu belirtmiştik. Bordro üzerinde elbette çok daha fazla işçiye dair bilgi vardır.
- İşçinin adı-soyadı
- İşçinin T.C. kimlik numarası
- İşçinin sicil numarası (varsa)
- İşçinin işe giriş tarihi
- İşçinin işten çıkış tarihi
- İşçinin brüt ücreti
30 gün içerisinde işçinin elde ettiği gelir bu bölüme yazılır. Bu bölümde yazılacak ücret, asgari ücretten az olamaz. - İşçinin çalıştığı gün sayısı
- İşçinin aylık ücreti
İşçinin hesaplanan brüt ücreti üzerinden bordronun düzenlendiği ay hak ettiği tutar yazılır. - İşçinin diğer gelirleri
- İşçinin toplam kazancı ya da toplam geliri
İşçinin aylık kazancı ve diğer tüm gelirleri toplamı bu bölümde belirtilir. - Prime esas kazanç
Bu bölüme işçisinin esas kazancı yazılır. Toplam kazancın, asgari ücretin 7,5 katı arasında kalan bölüme denir prime esas kazanç. Burada önemli olan nokta şu ki, prime esas kazanç asgari ücretten az ve asgari ücretin 7,5 katından çok hesaplanamaz. - Prime esas kazanç devri takibi
Esas ücretin dışında, diğer gelirler birlikte tavan aşılırsa eğer, bir sonraki ayın prime esas kazancına ekleme yapılır. - SGK Primi işçi payı
Prime esas kazançtan aylık %14 oranında sigorta primi kesilir. - İşsizlik sigortası primi işçi payı
Prime esas kazançtan aylık %1 oranında işsizlik sigortası primi kesilir. - Gelir vergisi matrahından düşülecek tutarlar
Bordronun düzenlendiği ay içerisinde işçinin kazancından vergi matrahına ulaşırken düşülecek tutarlar yazılır. - Kümülatif gelir vergisi matrahı
İşçinin vergi matrahları toplamı belirtilir. - Gelir vergisi matrahı
İşçinin toplam kazancından düşülebilecek tutarlar düşülür ve kalan tutar yazılır. - Gelir vergisi
Gelir vergisi matrahı, gelir vergisi oranı ile çarpılır. Gelir vergisi yıllık olarak belirlenir. - Ödenecek gelir vergisi
İşçinin gelir vergisinden AGİ düşülür ve bu tutar yazılır. - Damga vergisi
İşçinin toplam kazancı damga vergisi oranı ile çarpılır. - Kesintiler toplamı
Bordronun düzenlendiği aydaki işçinin tüm kesintileri yazılır. - Net Ücret
İşçinin toplam kazancından tüm kesintilerin düşülmesiyle elde edilen tutar yazılır. - Ödenecek ücret
Net ücretten eğer kesinti varsa düşülür ve elde edilen tutar yazılır.